بازی‌های رایانه‌ای مانند هر محیط دیگری در فضای مجازی می‌تواند برای کودکان و نوجوانان آسیب‌زا باشد، به همین دلیل والدین باید به رفتار کودکان خود در این فضاها، نظارت کنند. آشنا شدن با افراد غریبه از جمله مهم‌ترین آسیب‌هایی است که این بازی‌ها می‌توانند برای کودکان داشته باشند. اکثر این بازی‌های آنلاین، محیطی برای ارتباط برقرار کردن کاربران با یکدیگر دارند، یعنی کاربران به راحتی می‌توانند با سایر بازیکنان چت کنند. در حالی که بیشتر کاربران این بازی‌ها، نوجوانان و کودکان هستند، اما ممکن است افراد بزرگسال با نیت‌های مختلف وارد این بازی‌ها شوند. در واقع بزرگسالان خود را نوجوان معرفی و با سایر کودکان ارتباط برقرار می‌کنند. این افراد با ایجاد دوستی‌های مجازی، اعتماد کودکان را جلب کرده و ممکن است از آنها تقاضا‌های مختلف کنند. مثلاً ممکن است از آنها عکس یا اطلاعات شخصی بخواهند، سپس آنها را تهدید به افشای این اطلاعات کنند و از این طریق دست به اخاذی بزنند. مدتی پیش پرونده‌ای در پلیس فتا تشکیل شد که در آن کودکی در بازی پابجی دچار همین مشکل شده بود که این اقدامات باعث خراب شدن روحیه کودک و ایجاد دردسر برای والدین می‌شود. دومین آسیب بازی‌ها، فضای خشنی است که این بازی‌ها دارند و باعث ایجاد حس خشونت بیشتر در کودکان می‌شوند. همچنین این صحنه‌های خشونت‌بار برای این سنین از کودکان مناسب نیست و باعث ایجاد گره‌های ذهنی خواهد شد. ما پرونده‌ای داشتیم که چند دانش‌آموز براساس صحنه‌هایی که در بازی GTA دیده بودند به یکی دیگر از دانش‌آموزان حمله و او را مجروح کرده بودند به حدی که پای مدیر و مشاور مدرسه نیز به این مسئله باز شد. سومین آسیب بازی‌ها، رقابت منفی است که در بازی‌هایی مثل کال‌آف‌دیوتی بین کودکان و نوجوانان ایجاد می‌شود. این رقابت‌های ناسالم باعث ایجاد حس استرس، نگرانی، گوشه‌گیری و ... می‌شود که در بلندمدت می‌تواند به ارتباط کودک با سایر کودکان و خانواده آسیب بزند و حتی تحصیل کودکان را نیز با مشکل مواجه کند. چهارمین آسیب بازی‌ها، اعتیادی است که در افراد کم‌سن ایجاد می‌کند. کودکان و نوجوانان از لحاظ شخصیتی ویژگی‌هایی دارند که باعث می‌شود خیلی زود به افراد یا بازی‌ها وابسته شوند، به همین دلیل این بازی‌ها که جذابیت‌های زیادی نیز دارند باعث ایجاد اعتیاد می‌شوند که در آینده کودک را دچار کم‌خوابی، افت تحصیلی، پرخاشگری و ... می‌کند.
پنجمین آسیب بازی‌ها، سوءاستفاده مالی است. ما هر روز در پلیس فتا پرونده‌هایی در این باره داریم که افراد ادعای فروش اکانت حرفه‌ای یا امتیاز و سکه بازی را دارند، در حالی که این اتفاق رخ نمی‌دهد. مثلاً در اصفهان پرونده‌ای داشتیم که دختری برای خرید جم، پول پرداخت کرده بود، اما هم جم را دریافت نکرد و هم هزینه‌ای که پرداخت کرده بود، بازنگشت. همچنین تمام اطلاعات بازی‌اش نیز پاک شد. بنابراین باید در نظر داشت هرگونه خرید اینترنتی باید از سایت‌های معتبر انجام شود. علاوه بر این ممکن است لینک‌های آلوده‌ای برای فرد ارسال شود که در آن ادعا کرده‌اند «برای دریافت جم یا سکه رایگان روی لینک کلیک کنید» که این مسئله نیز می‌تواند فیشینگ باشد و حساب بانکی افراد را با نصب برنامه‌های آلوده خالی کند.
والدین باید مراقب بازی‌هایی که کودکان انجام می‌دهند، باشند. تولیدکنندگان بازی‌ها، رده سنی مناسب هر بازی را روی جلد آن درج می‌کنند، والدین نیز بر همین اساس باید بازی‌ها را برای کودکان خریداری کنند. علاوه بر این برخی سایت‌ها مثل «esra. org. ir» و «کدومو» توضیحاتی درباره بازی‌ها ارائه می‌کنند که سطح خشونت بازی را مشخص می‌کند. بنابراین بهتر است برای کودکان بازی‌های فکری و حرکتی تهیه شود که به رشد ذهنی و سلامتی جسمی آنها نیز کمک کند.
* معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا
